مکان یابی نواحی مناسب برای احداث تالاب‌های مصنوعی شهری با استفاده از تلفیق دو روش ‌فرایند تحلیل سلسله‌مراتبی (AHP) و منطق فازی (مطالعۀ موردی: شمال غرب کلانشهر تهران)

در عصر حاضر که بحران آب بسیاری از کشورها را تهدید می‌کند، معرفی تکنولوژی منطبق با رویکرد کاستن از هدر رفت و بهبود کیفیت آب، گام مؤثّری در کاستن از دامنه بحران حاصل از پدیده خشکسالی است. در همین راستا در چند دهه اخیر سیستم‌های تالابی شکل، طراحی و ساخته شده‌اند که برخی از ‌فرایندها را برای نگهداشت، بازیافت آب و ایجاد فضای سبز در حاشیه شهرها، مناطق صنعتی و زراعی انجام می‌دهند. تالاب‌های ساخته­شده در سطح جهان اکنون برای اصلاح کیفیت آب‌ها در مواجه با منابع آلاینده ثابت و غیرثابت از جمله رواناب‌ها، سیلاب‌ها، فاضلاب‌های خانگی - زراعی و زهکش معادن زغال‌سنگ بکار می‌روند. لذا راندمان این‌گونه سیستم‌ها در بهبود کیفیت و نگهداشت آب‌ها باعث شده که تعداد آنها به سرعت در جهان افزایش یابد. هدف این نوشتار، مکان‌یابی نواحی مناسب برای احداث تالاب‌های مصنوعی در شمال غرب تهران (منطبق بر مناطق شهری 2، 5، 9،10، 17، 18، 21 و 22 تهران) با استفاده از روش ترکیبی ‌فرایند تحلیل سلسله‌مراتبی و منطق فازی و نرم­افزارExpert choiceاست. بدین منظور پس از رقومی سازی داده‌ها در سیستم اطّلاعات جغرافیایی، لایه‌های نقشه‌ای مختلف شامل ارتفاع، شیب، متوسّط دمای سالانه، لیتولوژی، فاصله از شبکه زهکشی، فاصله از شهر، فاصله از راه‌ها و عمق آب زیرزمینی تولید شد. سپس ارزیابی و مکان‌یابی نواحی مناسب و نامناسب برای احداث تالاب‌های مصنوعی به عمل آمد. نتایج نشان می­دهد که تقریباً 18 درصد از مساحت شمال و شمال غرب منطقه دارای پتانسیل بسیار کم و 34 درصد از مساحت جنوب و جنوب شرق منطقه دارای پتانسیل بسیار زیادی برای احداث تالاب مصنوعی می‌باشند.